Tiêu chảy cấp người lớn: Cách phòng ngừa biến chứng nguy hiểm

Tiêu chảy cấp người lớn là tình trạng nhiễm trùng đường ruột phổ biến, thường do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra. Bệnh có thể gây mất nước, suy nhược nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời. Trong bài viết này, DiLi Supplement sẽ cùng tìm hiểu nguyên nhân, cách chữa bệnh tiêu chảy cấp và những biện pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ sức khỏe.

Nhận biết tiêu chảy cấp người lớn

Tiêu chảy cấp người lớn, hay còn gọi là tiêu chảy nhiễm trùng, là tình trạng nhiễm trùng đường ruột do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra bao gồm các sau:

• Nhiễm Rotavirus, Norovirus, hoặc các vi khuẩn như E. coli, Salmonella, Shigella. Vi khuẩn thường xuất hiện trong thực phẩm, nước uống nhiễm bẩn hoặc từ người bệnh qua tiếp xúc trực tiếp.
• Ngộ độc thức ăn.
• Tác dụng phụ một số loại kháng sinh hoặc thuốc giảm đau gây rối loạn đường ruột.
• Căng thẳng và stress làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa, dễ nhầm lẫn với tiêu chảy cấp tính ở người lớn do nguyên nhân khác.

Tiêu chảy cấp được chia thành hai nhóm chính:

• Tiêu chảy do xâm nhập: Gây sốt, phân lẫn máu hoặc nhầy, thường do vi khuẩn, ký sinh trùng.
• Tiêu chảy không do xâm nhập: Phân lỏng toàn nước, không kèm sốt, ít đau bụng, do virus hoặc ngộ độc hóa chất.

Cách chữa bệnh tiêu chảy cấp ở người lớn

Bù nước và điện giải

Mất nước là biến chứng nguy hiểm nhất khi mắc tiêu chảy cấp người lớn, do đó, bù nước là bước quan trọng hàng đầu:

• Dung dịch Oresol: Pha đúng tỷ lệ và uống ngay sau mỗi lần đi ngoài để cung cấp nước và điện giải. Uống dung dịch tối thiểu 200ml sau mỗi lần bị tiêu chảy.
• Dịch truyền: Trong trường hợp mất nước nặng hoặc không thể uống nước, cần truyền dịch tại cơ sở y tế.

Chế độ ăn uống hợp lý

Kiểm soát chất lượng thức ăn đóng vai trò quan trọng trong điều trị tiêu chảy cấp ở người lớn:

• Ăn thức ăn dễ tiêu như cháo loãng, súp gà, khoai tây nghiền.
• Tránh thực phẩm gây kích thích: Cay nóng, dầu mỡ, cà phê và đồ uống có cồn.
• Tăng cường thực phẩm chứa lợi khuẩn như sữa chua không đường để cải thiện hệ vi sinh đường ruột.

Sử dụng thuốc điều trị tiêu chảy cấp người lớn theo chỉ định

Một số thuốc được bác sĩ sử dụng trong điều trị tiêu chảy cấp ở người lớn như sau:

• Kháng sinh: Được kê đơn khi xác định nhiễm khuẩn (Salmonella, Shigella). Các thuốc phổ biến gồm Ciprofloxacin, Amoxicillin, Cotrimoxazol.
• Men vi sinh: Giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột cấp để ổn định hệ tiêu hóa.
• Thuốc cầm tiêu chảy: Chỉ dùng trong trường hợp cần thiết và theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Biện pháp hỗ trợ dân gian

Một số phương pháp tự nhiên giúp làm dịu triệu chứng tiêu chảy cấp tính ở người lớn hiệu quả:

• Nước gạo rang: Rang gạo vàng, đun với nước và uống.
• Lá mơ lông: Giã nát lá mơ, pha nước ấm uống để giảm viêm nhiễm.

Dấu hiệu bệnh nặng cần khám bác sĩ

Mặc dù bệnh tiêu chảy cấp ở người lớn thường có thể điều trị tại nhà, nhưng bạn cần tìm đến cơ sở y tế gần nhất ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu tiêu chảy nghiêm trọng sau:

• Sốt cao kéo dài hơn 48 giờ.
• Phân có máu hoặc nhầy hoặc mùi tanh nặng.
• Mất nước trầm trọng biểu hiện qua mệt mỏi, môi khô, khát nước, không đi tiểu.
• Nôn mửa kéo dài trên 24 giờ không thể ăn uống được.
• Đau bụng dữ dội kèm mệt lả.

Đặc biệt, người già, phụ nữ mang thai, hoặc người có bệnh nền như tiểu đường, suy thận cần được theo dõi chặt chẽ và đến ngay cơ sở y tế khi xuất hiện các dấu hiệu này.

Biện pháp phòng tránh tiêu chảy cấp người lớn

Phòng ngừa và ăn uống sạch sẽ là cách tốt nhất để tránh nguy cơ mắc tiêu chảy cấp ở người lớn. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa tiêu chảy cấp hiệu quả:

Vệ sinh cá nhân và môi trường sống kỹ càng

• Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc tiếp xúc với người bệnh.
• Không dùng chung khăn tắm, đồ dùng cá nhân để tránh lây lan.

Ăn uống thực phẩm an toàn và hợp vệ sinh

• Ăn chín, uống sôi, tránh thực phẩm sống hoặc tái nhằm đề phòng tiêu chảy cấp người lớn.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách. Tránh để thực phẩm bị côn trùng đậu vào, hoặc thực phẩm bị ôi thiu.

Hạn chế lây lan cho cộng đồng

• Người bị tiêu chảy cấp do vi khuẩn không nên trực tiếp nấu thức ăn cho người khác ít nhất 48 giờ sau lần tiêu chảy cuối cùng.
• Vệ sinh nhà vệ sinh sạch sẽ bằng cách sử dụng dung dịch sát khuẩn sau khi bị tiêu chảy.

Tiêm vaccine phòng bệnh tiêu chảy cấp người lớn

• Chủ động tiêm phòng vaccine Rotavirus để ngăn ngừa virus gây tiêu chảy cấp tính ở người lớn.
• Đặc biệt chú ý tiêm phòng tiêu chảy cấp cho người lớn trong mùa dịch tả hoặc người thường xuyên di chuyển đến nhiều vị trí địa lý khác nhau.

Tổng kết

Tiêu chảy cấp là bệnh lý nguy hiểm đòi hỏi chữa trị kịp thời. Khi có dấu hiệu nặng như mất nước, sốt cao kéo dài hoặc đau bụng dữ dội, hãy đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị. Sức khỏe là tài sản quý giá, hãy luôn bảo vệ bản thân và gia đình khỏi bệnh tiêu chảy cấp người lớn.