Trào ngược dạ dày thực quản độ A là bệnh gì? Cách điều trị thế nào

Bạn có nghĩ trào ngược dạ dày thực quản độ A là vấn đề nhẹ và không đáng lo ngại? Thực tế, nhiều người chủ quan cho đến khi bệnh tiến triển nặng với những biến chứng nguy hiểm. Vậy đâu là nguyên nhân khiến bạn mắc phải tình trạng này? Có phải do thói quen ăn uống, sinh hoạt hay những yếu tố tiềm ẩn khác? Hãy cùng DiLi Supplement tìm hiểu bài viết dưới đây để khám phá sự thật bất ngờ và cách kiểm soát hiệu quả!

Trào ngược dạ dày thực quản là gì?

Hội chứng trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng dịch vị dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát, ợ chua, khó chịu. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường nếu chỉ xảy ra thỉnh thoảng sau bữa ăn và không kéo dài. Tuy nhiên, khi tần suất trào ngược tăng cao sẽ gây triệu chứng khó chịu hoặc tổn thương niêm mạc thực quản. Từ đây, có thể tiến triển thành bệnh lý hội chứng trào ngược dạ dày thực quản.

Đánh giá mức độ tổn thương niêm mạc, các chuyên gia sử dụng phân loại Los Angeles – một hệ thống phân loại phổ biến trong chẩn đoán bệnh trào ngược. Hệ thống này chia bệnh thành 4 cấp độ, từ nhẹ đến nặng, dựa trên kích thước và phạm vi viêm loét niêm mạc thực quản:

• Độ A: Xuất hiện tổn thương nhỏ trên niêm mạc thực quản, với vết loét không dài quá 5 mm và không lan rộng giữa các nếp niêm mạc.
• Độ B: Vết loét có kích thước lớn hơn 5mm nhưng chưa lan rộng hoàn toàn giữa các nếp niêm mạc.
• Độ C: Tổn thương niêm mạc thực quản lan rộng giữa nhiều nếp niêm mạc, nhưng diện tích viêm loét chưa chiếm quá 75% chu vi thực quản.
• Độ D: Mức độ tổn thương nghiêm trọng nhất, với viêm loét bao phủ ít nhất 75% chu vi thực quản, có nguy cơ dẫn đến biến chứng nặng.

Viêm trào ngược dạ dày thực quản độ A là gì?

Viêm trào ngược dạ dày thực quản độ A là giai đoạn nhẹ nhất trong các cấp độ tổn thương thực quản do hội chứng trào ngược dạ dày thực quản gây ra. Theo phân loại Los Angeles, trào ngược dạ dày thực quản độ A đặc trưng bởi sự xuất hiện của các vết loét nhỏ, có kích thước không quá 5 mm và không lan rộng giữa các nếp niêm mạc thực quản.

Mặc dù ở giai đoạn sớm, nhưng nếu không được kiểm soát kịp thời, trào ngược dạ dày độ A có thể tiến triển thành các mức độ nghiêm trọng hơn như độ B, C hoặc D, gây tổn thương thực quản nhiều hơn. Trào ngược thực quản độ A thường đi kèm với các triệu chứng như ợ hơi, ợ nóng, cảm giác nóng rát vùng thượng vị sau khi ăn. Tuy nhiên, trong một số trường không có triệu chứng rõ ràng, người bệnh chủ quan và không điều trị kịp thời.

Nguyên nhân trào ngược dạ dày độ A

• Rối loạn cơ thắt thực quản dưới: Cơ thắt thực quản dưới có nhiệm vụ ngăn dịch vị trào ngược lên thực quản. Khi cơ này mở ra không đúng lúc, axit dạ dày và thức ăn có thể trào ngược lên gây trào ngược dạ dày thực quản độ A.
• Suy giảm khả năng thanh thải axit thực quản: Bình thường, thực quản có cơ chế tự làm sạch để loại bỏ axit. Khi cơ chế này suy giảm, axit lưu lại lâu hơn, làm tăng nguy cơ viêm dạ dày thực quản độ A.
• Chậm làm rỗng dạ dày: Khi thức ăn bị giữ lại lâu trong dạ dày, áp lực lên cơ thắt thực quản dưới tăng lên, dễ gây trào ngược dạ dày thực quản cấp độ A.
• Nguyên nhân ngoài thực quản: Một số bệnh lý như hen suyễn, viêm phế quản mạn tính có thể làm tăng áp lực ổ bụng, kích thích cơ thắt thực quản dưới mở ra, dẫn đến viêm thực quản trào ngược độ A.

Các yếu tố nguy cơ khác:

• Tuổi tác: Người trên 50 tuổi có nguy cơ cao mắc viêm trào ngược độ A do cơ thắt thực quản suy yếu.
• Thói quen sinh hoạt: Hút thuốc, uống rượu bia, nằm ngay sau khi ăn, mặc quần áo chật làm tăng nguy cơ trào ngược.
• Sử dụng thuốc: Một số thuốc như NSAID, thuốc chống trầm cảm, thuốc giãn phế quản có thể làm giảm chức năng cơ thắt thực quản dưới, dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản độ A.

Triệu chứng viêm dạ dày trào ngược thực quản độ A

Viêm dạ dày trào ngược thực quản độ A là giai đoạn nhẹ của bệnh trào ngược dạ dày, nhưng vẫn gây ra nhiều triệu chứng khó chịu bao gồm:

• Ợ hơi, ợ nóng, chua miệng: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của trào ngược dạ dày thực quản cấp độ A. Người bệnh ợ liên tục sau khi ăn no hoặc khi bụng đói. Nếu lượng axit trong dạ dày dư thừa, hơi thở có thể có mùi chua.
• Buồn nôn: Khi viêm trào ngược độ A tiến triển, người bệnh có thể gặp tình trạng buồn nôn nhẹ. Dịch nôn chứa thức ăn hoặc dịch vị axit gây kích thích niêm mạc thực quản.
• Tiết nhiều nước bọt: Khi thực quản trào ngược độ A xảy ra, cơ thể sẽ tự động tăng tiết nước bọt để trung hòa lượng axit dư thừa, bảo vệ niêm mạc thực quản khỏi tổn thương nặng hơn.
• Nóng rát thượng vị: Viêm thực quản trào ngược độ A viêm dạ dày gây tổn thương niêm mạc thực quản, dẫn đến cảm giác đau âm ỉ, nóng rát vùng thượng vị, đặc biệt khi ăn đồ cay nóng hoặc nằm ngay sau khi ăn.
• Khó nuốt, đắng miệng: Axit trào ngược liên tục làm niêm mạc thực quản bị viêm loét. Điều này tạo thành vết trợt khiến bệnh nhân khó nuốt, cảm giác vướng nghẹn ở cổ họng. Trong trường hợp trào ngược dịch mật, bệnh nhân có thể cảm thấy đắng miệng kéo dài.
• Ho kéo dài, đau họng: Trào ngược dạ dày thực quản cấp độ A gây kích ứng đường hô hấp, khiến bệnh nhân bị ho kéo dài, đau rát họng và khàn tiếng.

Cách trị trào ngược dạ dày thực quản cấp độ A

Trào ngược dạ dày thực quản độ A là giai đoạn nhẹ, nhưng nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nghiêm trọng hơn. Để kiểm soát hiệu quả, người bệnh cần kết hợp thay đổi lối sống, sử dụng thuốc theo chỉ định và can thiệp y khoa nếu cần thiết.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Việc xây dựng chế độ ăn khoa học giúp giảm triệu chứng viêm dạ dày trào ngược thực quản độ A. Người bệnh nên chia nhỏ bữa ăn, tránh thực phẩm chứa nhiều axit, dầu mỡ, caffeine, rượu bia và nước có gas. Thay vào đó, nên bổ sung thực phẩm tốt cho dạ dày như gừng, nghệ, rau xanh để hạn chế hội chứng thực quản trào ngược độ A.

Sử dụng thuốc điều trị

Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để kiểm soát trào ngược dạ dày thực quản cấp độ A.

• Thuốc kháng axit giúp trung hòa axit nhanh chóng nhưng không có tác dụng phục hồi niêm mạc thực quản.
• Thuốc chẹn thụ thể H2 giúp giảm tiết axit kéo dài, thường dùng vào buổi tối.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI) có hiệu quả mạnh trong việc giảm tiết axit, giúp chữa lành viêm dạ dày thực quản độ A tốt hơn.

Can thiệp ngoại khoa

Khi bệnh không đáp ứng với phương pháp điều trị thông thường, bác sĩ có thể chỉ định nội soi hoặc phẫu thuật để kiểm soát trào ngược dạ dày thực quản độ A. Dù hiếm gặp, nhưng can thiệp ngoại khoa là lựa chọn quan trọng để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Phòng ngừa viêm trào ngược độ A

Để giảm nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản độ A, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Chia nhỏ bữa ăn: Hạn chế ăn quá no trong một bữa để giảm áp lực lên dạ dày.
• Tránh thực phẩm gây kích thích: Hạn chế đồ chua, cay, nhiều dầu mỡ, socola, caffeine, rượu bia và nước có gas.
• Bổ sung thực phẩm tốt cho dạ dày: Gừng, nghệ, rau xanh giúp hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Ngừng hút thuốc: Nicotine làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới, khiến dịch vị dễ trào ngược lên thực quản.
• Hạn chế rượu bia: Tránh làm tổn thương niêm mạc dạ dày và kích thích tăng tiết axit.
• Không nằm ngay sau khi ăn: Đợi ít nhất 2 – 3 giờ để dạ dày tiêu hóa bớt thức ăn trước khi nằm.
• Quản lý căng thẳng: Kiểm soát stress để giảm kích thích hệ tiêu hóa và hạn chế tiết axit quá mức.
• Tránh mặc quần áo bó sát: Không gây áp lực lên vùng bụng, giúp giảm nguy cơ trào ngược.

Tổng kết

Mặc dù trào ngược dạ dày thực quản độ A là giai đoạn nhẹ nhưng nếu không kiểm soát tốt, bệnh có thể tiến triển thành những mức độ nghiêm trọng hơn, gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. Thay đổi lối sống, áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp là cách tốt nhất để kiểm soát bệnh lý này. Nếu có dấu hiệu bất thường, bạn nên thăm khám sớm để được tư vấn điều trị kịp thời.