Viêm dạ dày: Dấu hiệu nhẹ, biến chứng nặng

Những triệu chứng thông thường như đau bụng, ợ chua, buồn nôn liệu có phải dấu hiệu viêm dạ dày? Đừng chủ quan với những triệu chứng tưởng chừng đơn giản này. Bài viết sẽ giúp bạn nhận biết và xử lý bệnh kịp thời bệnh dạ dày.

Viêm dạ dày là gì?

Viêm dạ dày, còn được gọi là viêm bao tử, là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, gây ra tình trạng viêm. Khi bị viêm, các tế bào trong lớp niêm mạc dạ dày bị xâm nhập bởi các yếu tố có hại, dẫn đến sưng tấy và đau đớn. Tình trạng viêm có thể xảy ra dưới dạng cấp tính hoặc mạn tính:

• Viêm cấp tính là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương đột ngột và viêm trong thời gian ngắn. Bệnh thường do các yếu tố như nhiễm vi khuẩn H. pylori, sử dụng thuốc NSAIDs, rượu bia hoặc stress gây ra và thường có biểu hiện rõ rệt và dễ nhận biết.
• Viêm mạn tính là tình trạng viêm kéo dài ở niêm mạc dạ dày, thường diễn ra trong thời gian dài và tiến triển chậm. Bệnh thường do nhiễm khuẩn H. pylori kéo dài, bệnh tự miễn hoặc các yếu tố như rượu bia, thuốc lá và stress lâu ngày.

Nguyên nhân viêm dạ dày

Vi khuẩn Helicobacter pylori và tác động lên niêm mạc dạ dày

Tại sao bị viêm dạ dày do vi khuẩn Helicobacter pylori (vi khuẩn HP)? Chúng là tác nhân chính ảnh hưởng đến lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày. Khi vi khuẩn này xâm nhập vào niêm mạc, chúng tiết ra các enzyme và chất độc làm suy yếu lớp bảo vệ tự nhiên của dạ dày, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm.

Tác động của thuốc kháng viêm non-steroid (NSAIDs) lên dạ dày

Thuốc giảm đau kháng viêm non-steroid (NSAIDs), như ibuprofen, aspirin, và naproxen, có thể gây hại cho niêm mạc dạ dày khi sử dụng trong thời gian dài. Các thuốc này ức chế enzyme COX, làm giảm sản xuất prostaglandin, một chất có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Khi thiếu đi lớp bảo vệ này, axit dạ dày dễ dàng tấn công lớp niêm mạc, gây ra viêm và loét.

Stress kéo dài và sự gia tăng axit dạ dày

Stress có thể kích hoạt phản ứng thần kinh và hormone trong cơ thể, dẫn đến tăng sản xuất axit dạ dày. Sự gia tăng axit này có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ viêm. Ngoài ra, căng thẳng kéo dài có thể làm giảm khả năng tự sửa chữa của niêm mạc dạ dày. Stress còn có thể gây rối loạn chức năng tiêu hóa, khiến dấu hiệu viêm dạ dày trở nên nghiêm trọng hơn.

Tác hại của rượu và thuốc lá đối với niêm mạc dạ dày

Rượu và thuốc lá là những tác nhân gây tổn hại mạnh mẽ đối với niêm mạc dạ dày. Rượu có khả năng làm giảm khả năng tự bảo vệ của niêm mạc, kích thích tiết axit dạ dày và gây viêm. Hút thuốc lá làm giảm lưu lượng máu đến niêm mạc dạ dày, làm suy yếu khả năng sửa chữa tổn thương. Cả hai yếu tố này đều làm tăng nguy cơ khiến dạ dày bị viêm loét và các vấn đề tiêu hóa khác.

Viêm bao tử tự miễn: Khi hệ miễn dịch tấn công niêm mạc dạ dày

Viêm bao tử tự miễn là một tình trạng hiếm gặp, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể nhận diện nhầm các tế bào của niêm mạc dạ dày như là các tác nhân ngoại lai và tấn công chúng. Điều này gây ra tình trạng viêm kéo dài, dẫn đến suy giảm chức năng của dạ dày. Bệnh nhân bị bệnh dạ dày tự miễn thường gặp phải các triệu chứng như đau bụng, chán ăn, và có thể dẫn đến thiếu máu do cơ thể không hấp thu đủ vitamin B12.

Triệu chứng viêm dạ dày

Đau đớn ở vùng thượng vị

Cơn đau thường xảy ra ở vùng trên rốn, có thể âm ỉ hoặc dữ dội, thậm chí là cơn đau buốt. Đặc biệt, cơn đau có thể tái phát sau khi ăn hoặc vào buổi sáng khi dạ dày trống rỗng. Cảm giác đau thượng vị kéo dài nếu không được điều trị sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Ợ hơi và ợ chua: Các dấu hiệu của viêm bao tử

Ợ hơi và ợ chua là những dấu hiệu viêm dạ dày nhẹ, đặc biệt là khi dạ dày đang trong tình trạng viêm nhiễm. Khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương, axit dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, gây cảm giác khó chịu và ợ chua. Điều này cũng có thể dẫn đến hiện tượng ợ hơi, khiến người bệnh cảm thấy đầy bụng, khó chịu.

Buồn nôn và nôn mửa

Buồn nôn và nôn mửa là triệu chứng thường gặp ở những bệnh viêm dạ dày. Việc sản xuất quá mức axit dạ dày và sự rối loạn trong chức năng tiêu hóa có thể kích thích trung tâm nôn của não, dẫn đến cảm giác buồn nôn. Trong trường hợp viêm bao tử nghiêm trọng, bệnh nhân có thể nôn mửa thường xuyên, gây mất nước và yếu sức.

Trướng bụng và đầy hơi: Những triệu chứng cần lưu ý

Trướng bụng và đầy hơi là các triệu chứng thường gặp. Các cơn đau hoặc cảm giác nặng bụng xảy ra sau bữa ăn do quá trình tiêu hóa bị rối loạn. Các chất thải và khí trong ruột không được hấp thu đầy đủ, dẫn đến hiện tượng đầy hơi. Điều này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể.

Chán ăn và giảm cân

Khi niêm mạc dạ dày bị viêm, cảm giác thèm ăn của bệnh nhân giảm đi. Điều này có thể dẫn đến việc giảm cân, đặc biệt nếu tình trạng này kéo dài mà không có sự can thiệp y tế. Người bệnh thường cảm thấy no nhanh, dẫn đến việc ăn ít và giảm sự hấp thu dưỡng chất.

Chẩn đoán viêm dạ dày

Nội soi dạ dày: Phương pháp xác định mức độ viêm

Nội soi dạ dày là phương pháp chẩn đoán chủ yếu để kiểm tra và xác định mức độ tổn thương của niêm mạc dạ dày. Bác sĩ có thể quan sát trực tiếp các vết loét hoặc viêm niêm mạc dạ dày, đồng thời kiểm tra xem có sự hiện diện của vi khuẩn H. pylori hay không. Phương pháp này cũng cho phép lấy mẫu mô để sinh thiết và xét nghiệm mô bệnh học.

Xét nghiệm H. pylori qua hơi thở, máu và phân

Xét nghiệm H. pylori là một trong những phương pháp quan trọng để xác định nguyên nhân viêm dạ dày. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm hơi thở, xét nghiệm máu hoặc phân để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn này trong cơ thể. Các xét nghiệm này giúp đưa ra kết luận chính xác về việc có hay không sự xâm nhập của H. pylori vào niêm mạc dạ dày.

Sinh thiết niêm mạc dạ dày: Xét nghiệm mô học để chẩn đoán chính xác

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết niêm mạc dạ dày để xét nghiệm mô học. Điều này giúp xác định chính xác loại viêm cũng như mức độ tổn thương của niêm mạc dạ dày. Sinh thiết còn giúp phát hiện các vấn đề nghiêm trọng hơn như loét dạ dày hoặc ung thư dạ dày.

Điều trị viêm dạ dày

Điều trị viêm do H. pylori: Liệu trình kháng sinh kết hợp thuốc giảm axit

Điều trị vi khuẩn H. pylori thường yêu cầu một liệu trình kháng sinh kết hợp với thuốc giảm axit dạ dày. Thuốc kháng sinh như clarithromycin, amoxicillin và metronidazole được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn H. pylori, trong khi thuốc giảm axit như omeprazole giúp giảm lượng axit trong dạ dày, làm dịu niêm mạc bị viêm. Liệu trình điều trị này cần kéo dài từ 10 đến 14 ngày để đạt hiệu quả.

Thuốc ức chế bơm proton (PPI) giúp giảm axit

Thuốc ức chế bơm proton (PPI) như omeprazole, esomeprazole và pantoprazole là các loại thuốc hiệu quả trong việc giảm sản xuất axit dạ dày. Việc giảm lượng axit này giúp làm dịu tình trạng viêm và giảm triệu chứng của bệnh. PPI thường được sử dụng cho các trường hợp viêm nghiêm trọng hoặc viêm do NSAIDs.

Thuốc kháng histamin H2: Giải pháp giảm axit trong dạ dày

Thuốc kháng histamin H2 như famotidin và cimetidin giúp giảm sự tiết axit dạ dày, hỗ trợ điều trị các triệu chứng. Các thuốc này thường được sử dụng để giảm nhanh triệu chứng đau và khó chịu, đặc biệt là ở những bệnh nhân có mức độ axit cao.

Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Giải pháp bảo vệ lâu dài

Sucralfate là một loại thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày hiệu quả. Khi được sử dụng, sucralfate tạo ra một lớp bảo vệ trên niêm mạc dạ dày, giúp bảo vệ khỏi sự tác động của axit và các tác nhân gây hại khác. Thuốc này giúp làm giảm tổn thương niêm mạc dạ dày và thúc đẩy quá trình lành vết loét.

Chế độ ăn uống hợp lý trong quá trình điều trị

Người bệnh nên tránh các thực phẩm có tính axit mạnh, cay, chua, dầu mỡ, và các loại thức uống kích thích như rượu bia, cà phê. Thay vào đó, nên ăn các thực phẩm dễ tiêu hóa, ít gia vị và giàu chất xơ như rau củ, trái cây không chua, và thực phẩm giàu protein.

Giải đáp thắc mắc thường gặp về bệnh dạ dày

Viêm dạ dày có nguy hiểm không?

Dạ dày bị viêm có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời, chẳng hạn như xuất huyết tiêu hóa, loét dạ dày, và thậm chí là ung thư dạ dày. Do đó, nếu không điều trị đúng cách, bệnh này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Viêm dạ dày có chữa được không?

Hoàn toàn có thể chữa được nếu được nhận biết và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ của bệnh. Trong một số trường hợp, bệnh có thể tái phát nếu không thay đổi thói quen sinh hoạt hoặc chế độ ăn uống.

Viêm dạ dày có tự khỏi không?

Viêm dạ dày có khỏi được không còn dựa trên thói quen ăn uống kém hoặc stress tạm thời. Tuy nhiên, nếu viêm bao tử do vi khuẩn H. pylori hay sử dụng thuốc NSAIDs, bệnh cần phải được điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc các loại thuốc giảm acid.

Viêm dạ dày có lây không?

Viêm do vi khuẩn H. pylori có thể lây lan qua tiếp xúc với nước bọt, đồ ăn hoặc nước uống không sạch. Vì vậy, nếu người bệnh không thực hiện các biện pháp vệ sinh đúng cách, bệnh có thể lây lan.

Viêm dạ dày điều trị trong bao lâu?

Thời gian điều trị phụ thuộc vào loại viêm (cấp tính hoặc mạn tính), nguyên nhân gây bệnh, mức độ tổn thương niêm mạc dạ dày và phương pháp điều trị áp dụng. Nếu viêm cấp tính được phát hiện và điều trị sớm, quá trình hồi phục thường kéo dài khoảng 5-7 ngày. Trong một số trường hợp viêm mạn tính do tự miễn hoặc yếu tố không thể thay đổi (như tuổi tác, bệnh nền), người bệnh có thể cần theo dõi và duy trì điều trị định kỳ suốt đời.

Cách phòng ngừa viêm bao tử

• Giữ vệ sinh thực phẩm: Đảm bảo rằng thực phẩm bạn ăn được nấu chín kỹ và không bị nhiễm khuẩn.
• Hạn chế sử dụng thuốc NSAIDs: Tránh lạm dụng các loại thuốc giảm đau nếu không cần thiết, đặc biệt là aspirin và ibuprofen.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế ăn các thực phẩm gây kích ứng như thức ăn cay, chua, đồ uống có cồn.
• Giảm stress: Hãy tìm cách thư giãn và kiểm soát stress để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe dạ dày.

Tổng kết

Viêm dạ dày là một bệnh lý phổ biến nhưng có thể điều trị hiệu quả nếu được chẩn đoán và can thiệp kịp thời. Hy vọng với bài viết trên DiLi Supplement giúp bạn hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn quản lý tình trạng bệnh một cách tốt nhất. Hãy chú ý đến các dấu hiệu bệnh dạ dày và tìm kiếm sự giúp đỡ y tế khi cần thiết để đảm bảo sức khỏe lâu dài.