Viêm dạ dày cấp: Dấu hiệu cảnh giác sớm và cách điều trị

Viêm dạ dày cấp là tình trạng cấp tính ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe dạ dày của bạn. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo có thể giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Viêm dạ dày cấp là gì?

Viêm dạ dày cấp tính, là tình trạng viêm nhiễm hoặc tổn thương xảy ra tại lớp niêm mạc dạ dày trong thời gian ngắn. Tình trạng này thường do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra và có thể biểu hiện ở mức độ nhẹ hoặc trở nên nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Nhiều người thắc mắc “viêm dạ dày cấp là sao?”. Khái niệm đề cập đến một tình trạng viêm ngắn hạn tại lớp niêm mạc dạ dày, dẫn đến các triệu chứng như đau vùng thượng vị, ợ nóng, buồn nôn hoặc nôn. Trong một số trường hợp, nếu không được chữa trị đúng cách,  bệnh có thể chuyển thành viêm dạ dày mạn tính, gây nhiều biến chứng phức tạp hơn. 

Viêm niêm mạc dạ dày cấp là lớp mô mềm lót bên trong thành dạ dày, đóng vai trò bảo vệ cơ quan này khỏi sự tấn công của axit dạ dày và các enzyme tiêu hoá. Khi lớp niêm mạc bị tổn thương, chức năng bảo vệ suy giảm, làm dạ dày dễ bị viêm loét.

Nguyên nhân viêm dạ dày cấp là gì?

Nguyên nhân có thể xuất phát từ yếu tố nội sinh hoặc ngoại sinh. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori (HP): Vi khuẩn HP là một trong những tác nhân chính gây viêm dạ dày. Loại vi khuẩn này tiết ra enzyme urease, làm môi trường dạ dày kiềm hóa, phá hủy lớp bảo vệ niêm mạc và dẫn đến tình trạng viêm.
• Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs): Việc sử dụng NSAIDs trong thời gian dài có thể làm suy giảm lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, gây ra viêm loét cấp tính.
• Lạm dụng rượu bia: Rượu bia không chỉ kích thích dạ dày tiết axit mà còn làm tổn thương lớp niêm mạc, từ đó dẫn đến viêm loét dạ dày cấp.
• Căng thẳng và stress: Stress kéo dài có thể gây rối loạn chức năng tiêu hoá, làm suy giảm khả năng tự bảo vệ của dạ dày và dẫn đến viêm.
• Hút thuốc lá: Thuốc lá làm giảm lượng máu cung cấp cho niêm mạc dạ dày, khiến cơ quan này khó phục hồi khi bị tổn thương.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Thói quen tiêu thụ thực phẩm cay nóng, dầu mỡ hoặc đồ uống có ga thường xuyên có thể kích thích niêm mạc dạ dày và gây ra viêm.
• Ngộ độc thực phẩm hoặc nhiễm trùng: Các trường hợp đau dạ dày cấp có thể xảy ra do nhiễm vi khuẩn hoặc virus qua thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.

Viêm dạ dày cấp có nguy hiểm không?

Tình trạng viêm dạ dày cấp tính có nguy hiểm không nếu không được điều trị đúng cách. Trong một số trường hợp, triệu chứng cấp tính có thể chuyển thành mạn tính, kéo theo các biến chứng nghiêm trọng như:

• Viêm loét dạ dày cấp tính: Tình trạng niêm mạc bị tổn thương nặng nề, gây đau và khó chịu kéo dài.
• Xuất huyết tiêu hóa: Đây là biến chứng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không xử lý kịp thời.
• Tăng nguy cơ ung thư dạ dày: Nếu nguyên nhân gây viêm là vi khuẩn HP và không được tiêu diệt hoàn toàn, nguy cơ phát triển thành ung thư sẽ tăng cao.

Viêm dạ dày cấp có phải nằm viện không? Điều này phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các trường hợp viêm nhẹ có thể được điều trị ngoại trú, nhưng nếu có biểu hiện xuất huyết tiêu hóa hoặc đau nặng, bệnh nhân cần nhập viện để theo dõi và điều trị.

Viêm dạ dày cấp bao lâu thì khỏi? Thời gian phục hồi khác nhau ở mỗi người, thường kéo dài từ 1-2 tuần nếu được điều trị đúng cách. Tuy nhiên, nếu không tuân thủ phác đồ điều trị, bệnh có thể tái phát và gây hậu quả lâu dài.

Dấu hiệu viêm dạ dày cấp

Các triệu chứng viêm dạ dày cấp thường xuất hiện đột ngột và bao gồm:

• Đau vùng thượng vị: Cơn đau có thể là cảm giác đau rát, đau nhói hoặc đau âm ỉ ở phần trên bụng. Đây là biểu hiện đau dạ dày cấp phổ biến nhất.
• Buồn nôn và nôn: Niêm mạc bị kích thích khiến người bệnh dễ buồn nôn hoặc nôn mửa, đặc biệt sau khi ăn.
• Chướng bụng: Tình trạng đầy hơi và khó tiêu do dạ dày không tiêu hóa hiệu quả.
• Ợ nóng và ợ chua: Cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng do axit trào ngược là triệu chứng điển hình.
• Chán ăn: Người bệnh có thể mất cảm giác thèm ăn do dạ dày hoạt động kém hiệu quả.
• Xuất huyết tiêu hóa (trường hợp nặng): Biểu hiện qua phân đen, nôn ra máu, hoặc tình trạng mệt mỏi do mất máu.

Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nghiêm trọng.

Chẩn đoán viêm dạ dày cấp

Việc chẩn đoán  cần dựa trên các triệu chứng lâm sàng và các phương pháp cận lâm sàng. Thông thường, bác sĩ sẽ thực hiện các bước sau:

• Hỏi bệnh sử: Bệnh nhân sẽ được hỏi về các triệu chứng như đau vùng thượng vị, buồn nôn, nôn mửa, tiền sử sử dụng thuốc kháng viêm hoặc rượu bia, và thói quen ăn uống.
• Nội soi dạ dày: Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất, giúp bác sĩ quan sát trực tiếp tình trạng niêm mạc dạ dày để phát hiện viêm, loét hoặc các tổn thương khác.
• Xét nghiệm vi khuẩn HP: Xét nghiệm này có thể thực hiện qua nội soi, kiểm tra hơi thở hoặc xét nghiệm phân để xác định sự hiện diện của vi khuẩn Helicobacter pylori.
• Xét nghiệm máu và phân: Được sử dụng để kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng hoặc xuất huyết tiêu hóa.
• Siêu âm bụng: Trong một số trường hợp, siêu âm được thực hiện để loại trừ các bệnh lý khác ở đường tiêu hóa.

Phác đồ điều trị viêm dạ dày cấp tính

Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng.

Đau dạ dày cấp uống thuốc gì?

• Phác đồ điều trị: Trong trường hợp vi khuẩn HP là nguyên nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị với kháng sinh và thuốc ức chế bơm proton (PPI) để tiêu diệt vi khuẩn và giảm tiết axit dạ dày.
• Sử dụng thuốc chữa viêm dạ dày cấp giảm đau và bảo vệ niêm mạc: Các loại thuốc như sucralfate hoặc bismuth subsalicylate được sử dụng để tạo một lớp màng bảo vệ niêm mạc, giảm đau và hỗ trợ quá trình lành tổn thương.
• Thuốc điều trị viêm dạ dày cấp theo triệu chứng: Trong các trường hợp đau dạ dày cấp, thuốc giảm tiết axit (như PPI hoặc H2 receptor antagonists) và thuốc trung hòa axit (antraxit) có thể được sử dụng.

Cách chữa viêm dạ dày cấp khác

• Thực phẩm chức năng chứa inulin: Inulin, một loại chất xơ hòa tan, đã được chứng minh có hiệu quả trong việc cải thiện sức khỏe đường tiêu hóa. Với khả năng làm giảm viêm và cân bằng vi sinh đường ruột, inulin hỗ trợ phục hồi niêm mạc dạ dày và giúp ngăn ngừa tái phát viêm dạ dày.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Người bệnh cần tránh thực phẩm cay nóng, dầu mỡ, rượu bia và cà phê. Thay vào đó, nên ăn các món dễ tiêu, giàu dinh dưỡng như cháo, súp và rau xanh.

Chăm sóc bệnh nhân viêm dạ dày cấp tại nhà

Việc chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi của bệnh nhân. Để hỗ trợ quá trình điều trị, cần lưu ý:

• Chế độ ăn uống hợp lý: Đảm bảo bệnh nhân ăn đủ bữa, tránh bỏ bữa và duy trì khoảng cách giữa các bữa ăn đều đặn. Các món ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp gà, và các loại nước ép trái cây không axit là lựa chọn tốt.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Bệnh nhân cần nghỉ ngơi để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
• Tránh căng thẳng: Căng thẳng làm tăng tiết axit dạ dày, khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Các biện pháp như yoga, thiền hoặc đi bộ nhẹ nhàng có thể giúp giảm stress.
• Theo dõi triệu chứng: Nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như nôn ra máu, đau bụng dữ dội hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức.

Phòng bệnh đau dạ dày cấp

Phòng ngừa viêm dạ dày đòi hỏi sự kết hợp giữa lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống khoa học:

• Hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc lá: Đây là những yếu tố gây tổn thương niêm mạc dạ dày mà bạn nên tránh hoàn toàn nếu có thể.
• Duy trì chế độ ăn uống cân bằng: Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm chứa inulin để bảo vệ niêm mạc dạ dày. Inulin không chỉ tăng cường sức khỏe tiêu hóa mà còn hỗ trợ ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Kiểm soát stress: Thực hiện các hoạt động thư giãn tinh thần như thiền, yoga, hoặc đọc sách để giảm căng thẳng.
• Thực hiện khám sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm các dấu hiệu viêm dạ dày sẽ giúp điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng.
• Bổ sung thực phẩm chức năng Inulin Nhật Bản: Giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và giảm viêm niêm mạc dạ dày. Inulin hỗ trợ tiêu hóa, giảm căng thẳng cho dạ dày và giúp làm dịu các tác nhân gây viêm. Việc sử dụng Inulin Nhật Bản đều đặn sẽ giúp bảo vệ dạ dày khỏi các yếu tố kích thích, giảm nguy cơ.

Tổng kết

Viêm dạ dày cấp là một tình trạng phổ biến nhưng không nên xem nhẹ, bởi nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và những người thân yêu. Ngoài ra, việc duy trì lối sống lành mạnh, sử dụng thực phẩm chức năng chứa inulin từ các công ty phân phối thực phẩm chức năng uy tín và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ sẽ giúp giảm nguy cơ tái phát, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.