Top 5+ thuốc trị táo bón cho người già tốt nhất

Táo bón là vấn đề sức khỏe phổ biến ở người cao tuổi gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Việc điều trị táo bón cho người già đòi hỏi lựa chọn thuốc trị táo bón cho người già phù hợp. Bài viết này DiLi Supplement sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các nhóm thuốc điều trị táo bón cho người già và những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc cho người già bị táo bón lâu ngày.

Nguyên nhân táo bón ở người già

Táo bón là một vấn đề phổ biến ở người cao tuổi, đặc biệt gia tăng sau tuổi 60. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến táo bón ở người già:

Nguyên nhân đầu tiên chính là sự suy giảm hoạt động của hệ tiêu hóa theo tuổi tác. Các cơ quan tiêu hóa, bao gồm đại tràng, có xu hướng giảm khả năng co bóp làm chậm quá trình vận chuyển phân qua ruột. Điều này khiến phân trở nên cứng và khó thải ra ngoài.

Ngoài ra, chế độ ăn uống thiếu chất dinh dưỡng, ít uống nước và ít vận động cũng góp phần làm tình trạng táo bón ở người già trở nên nghiêm trọng hơn. Một số bệnh lý mạn tính như tiểu đường, Parkinson và bệnh tim mạch khiến giảm khả năng tiêu hóa, làm cho người già bị táo bón lâu ngày.

Người lớn tuổi sử dụng thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm và thuốc huyết áp thường gặp tác dụng phụ là táo bón. Lúc này, thuốc trị táo bón cho người già sẽ được dùng để hỗ trợ chữa táo bón. 

Rủi ro khi người già bị táo bón lâu ngày

Người già bị táo bón lâu ngày không chỉ khó chịu mà còn dẫn đến nhiều rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe. Đây là những rủi ro thường gặp ở người lớn tuổi:

• Trĩ và sa trực tràng: Ở người già, sự suy giảm sức mạnh cơ và giảm nhu động ruột khiến ruột giảm khả năng đẩy phân. Việc rặn nhiều khi đi vệ sinh tạo áp lực lớn dễ dẫn đến nguy cơ trĩ hoặc sa trực tràng.
• Tắc ruột và thủng ruột: Táo bón lâu ngày ở người cao tuổi dễ gây tích tụ phân cứng trong đại tràng gây nguy cơ tắc ruột. Nếu phân không được xử lý, người lớn tuổi rất có thể bị thủng ruột và đe dọa tính mạng.
• Suy giảm miễn dịch: Phân tích tụ trong ruột già không chỉ tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển mà còn gây hiện tượng hấp thụ ngược chất thải vào cơ thể, làm suy yếu hệ miễn dịch vốn đã giảm sút ở người lớn tuổi.
• Hẹp hậu môn: Niêm mạc hậu môn ở người già rất dễ bị tổn thương. Táo bón lâu ngày sẽ dẫn đến chứng hẹp hậu môn ở người lớn tuổi. Hậu quả là đau đớn khi đại tiện, chảy máu hậu môn và tăng nguy cơ bị nứt hậu môn khiến người cao tuổi lo ngại khi đi vệ sinh.
• Các bệnh lý tim mạch: Táo bón khiến người cao tuổi phải gắng sức rặn mạnh để đẩy phân ra ngoài. Việc này không chỉ gây mệt mỏi, mất sức mà còn làm tăng nguy cơ các bệnh lý tim mạch như tăng huyết áp, loạn nhịp tim hoặc xơ vữa động mạch.

Thuốc trị táo bón cho người già

Việc điều trị táo bón ở người cao tuổi yêu cầu sự kết hợp giữa các phương pháp tự nhiên và thuốc trị táo bón. Các nhóm thuốc trị táo bón cho người già được sử dụng phổ biến bao gồm:

Thuốc Nam trị táo bón cho người già

Sử dụng thuốc Nam trị táo bón cho người già là phương pháp an toàn, lành tính và hỗ trợ cải thiện sức khỏe tiêu hóa lâu dài. Một số thảo dược phổ biến như hạt mè đen, rau má, hoặc lá phan tả diệp có tác dụng nhuận tràng, làm mềm phân tự nhiên.

Bạn có thể thực hiện các bài thuốc Nam trị táo bón cho người già như nước lá mồng tơi, hạt chia ngâm hoặc chè sen bằng cách sắc nước uống mỗi ngày.

Tuy nhiên, cần đảm bảo nguồn gốc thảo dược sạch và dùng đúng liều lượng để đạt hiệu quả tốt nhất cho người lớn tuổi. Kết hợp chế độ ăn nhiều rau xanh và uống đủ nước sẽ tăng cường tác dụng của thuốc Nam.

Thuốc tăng khối lượng phân

Các loại thuốc chống táo bón cho người già này giúp tạo ra khối lượng phân lớn hơn, giúp phân di chuyển dễ dàng qua ruột. Các thuốc này thường chứa chất xơ hoặc các sợi có tác dụng làm mềm phân. Một số thuốc tăng lượng phân phổ biến là:

• Methylcellulose powder: Uống 19 g mỗi ngày, pha với nước hoặc nước trái cây để dễ uống hơn.
• Psyllium fiber (Metamucil): Dùng 1 thìa cà phê hoặc 1 gói, 1-3 lần/ngày, kèm ít nhất 240 ml nước để tránh nghẹt ruột.
• Polycarbophil (FiberCon): Uống 1,250 mg (1-4 lần/ngày) đi kèm nhiều nước.

Khi sử dụng các loại thuốc trị táo bón cho người già này, người già cần uống đủ nước để giúp thuốc phát huy hiệu quả.

Thuốc nhuận tràng thẩm thấu

Thuốc điều trị táo bón ở người già thẩm thấu hoạt động bằng cách hút nước vào trong lòng ruột, làm phân mềm hơn và dễ dàng thải ra ngoài. Thuốc này phù hợp với người già bị táo bón lâu ngày hoặc táo bón kèm phân cứng bao gồm:

• Macrogol: Thuốc chống táo bón cho người già này được sử dụng nhiều vì ít gây tác dụng phụ, an toàn và hiệu quả cao cho người lớn tuổi.
• Lactulose: Thuốc nhuận tràng này giúp làm mềm phân nhưng có thể gây đầy bụng và đầy hơi. Uống 15-30 mL mỗi ngày, có thể pha với nước hoặc sữa để giảm vị ngọt.
• Muối magie (như Hydroxyd Magie, Citrat Magie): Các thuốc điều trị táo bón ở người già này giúp tăng áp lực thẩm thấu trong ruột, hỗ trợ việc thải phân dễ dàng hơn. Uống 150-300 mL mỗi ngày, sử dụng trong thời gian ngắn để tránh mất cân bằng điện giải.
• Sorbitol: Uống 2-3 muỗng canh một lần/ngày, thường chỉ dùng ngắn hạn.

Thuốc kích thích nhu động ruột

Các loại thuốc điều trị táo bón cho người già này giúp kích thích ruột co bóp mạnh mẽ hơn và đẩy phân ra ngoài. Tuy nhiên, nhóm thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ cho người già như đau bụng và có nguy cơ phụ thuộc thuốc nếu sử dụng kéo dài.

• Bisacodyl: Thuốc nhuận tràng kích thích, giúp làm mềm phân và hỗ trợ nhu động ruột. Liều dùng cho người lớn tuổi: 5-10 mg/ngày (viên uống) trước khi đi ngủ. Đối với thuốc đặt, sử dụng 10 mg và chỉ dùng khi cần thiết.
• Docusate: Thuốc làm mềm phân, tăng khả năng giữ nước trong phân để giảm táo bón. Liều dùng 100-300 mg/ngày, chia làm 1-3 lần uống tùy mức độ táo bón.
• Senna: Thuốc nhuận tràng kích thích từ thảo dược, kích thích ruột tăng co bóp để dễ đi ngoài. Liều dùng 17.2 mg/ngày (thường trước khi đi ngủ), không quá 34.4 mg/ngày.
• Sodium Picosulfate: Thuốc nhuận tràng kích thích, làm tăng nhu động ruột. Liều dùng 5-10 mg, uống một lần mỗi ngày trước khi đi ngủ.

Sử dụng đúng loại thuốc điều trị táo bón cho người già không chỉ giúp cải thiện tình trạng sức khỏe mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm do táo bón gây ra.

Thuốc thụt táo bón cho người già

Nếu táo bón kéo dài dẫn đến phân tích tụ trong đại tràng, phân cần được xử lý bằng biện pháp thụt. Các loại thuốc thụt táo bón cho người già thường chứa glycerin hoặc sodium phosphate, giúp làm mềm phân nhanh chóng và kích thích nhu động ruột.

Cách sử dụng khá đơn giản: Để người bệnh nằm ở tư thế thẳng hoặc nằm nghiêng. Nhẹ nhàng đưa thuốc vào trực tràng bằng ống thụt chuyên dụng, sau đó chờ từ 10-15 phút và đi đại tiện. Tuy nhiên, người cao tuổi cần được tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh lạm dụng, gây lệ thuộc hoặc kích ứng niêm mạc trực tràng.

Mẹo chữa táo bón cho người già tại nhà

Đảm bảo chế độ ăn giàu chất xơ

• Tại sao cần: Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng khối lượng và mềm phân, giúp nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn mà không cần dùng thuốc trị táo bón cho người già.
• Thực hiện: Bổ sung các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây tươi (chuối, táo, lê), ngũ cốc nguyên hạt, và các loại đậu vào bữa ăn hằng ngày.
• Lưu ý: Uống đủ nước khi bổ sung chất xơ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Tăng cường vận động

• Tại sao cần: Hoạt động thể chất giúp kích thích hoạt động nhu động ruột, ngăn ngừa tình trạng phân tích tụ trong ruột.
• Thực hiện: Khuyến khích và hỗ trợ người lớn đi bộ hoặc tham gia các bài tập phù hợp với sức khỏe.
• Lưu ý: Nếu người cao tuổi bị hạn chế vận động, bạn có thể hỗ trợ bằng cách áp dụng các mẹo như massage bụng theo chiều kim đồng hồ để ông bà dễ dàng đại tiện hơn.

Duy trì thói quen đại tiện đều đặn

• Tại sao cần: Thói quen này giúp cơ thể điều chỉnh và duy trì nhu động ruột ổn định.
• Thực hiện: Khuyến khích ông bà đi vệ sinh vào một khung giờ cố định mỗi ngày, tốt nhất là sau bữa sáng, và đảm bảo họ có thời gian, không gian riêng tư.
• Lưu ý: Bạn nên sử dụng ghế kê chân cho người cao tuổi khi đi vệ sinh, giúp điều chỉnh tư thế phù hợp để ông bà đi vệ sinh đúng tư thế.

Theo dõi sức khỏe định kỳ

• Tại sao cần: Táo bón kéo dài có thể là dấu hiệu của các bệnh lý tiềm ẩn như tắc ruột hoặc suy giảm chức năng tiêu hóa.
• Thực hiện: Đưa người lớn tuổi đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề và điều chỉnh phác đồ điều trị khi cần thiết. Sử dụng thuốc trị táo bón cho người già theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Ngừa táo bón cho người già tại nhà

Để ngừa táo bón, người cao tuổi cần được áp dụng những biện pháp phòng ngừa chủ động. Các biện pháp này bao gồm việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng, đảm bảo cung cấp đủ chất xơ và nước, cùng với việc thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng. 

Ngoài ra, bạn cần kiểm tra trạng thái phân của người thân lớn tuổi trong nhà thường xuyên để phòng ngừa và sớm phát hiện triệu chứng của bệnh táo bón.

Thuốc trị táo bón cho người già chỉ nên được sử dụng khi cần thiết và theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bạn không nên cho người lớn tuổi trong nhà sử dụng thuốc trong thời gian dài để tránh tác dụng phụ của thuốc.

Kết luận

Táo bón là một vấn đề thường gặp ở người cao tuổi và nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Việc lựa chọn thuốc trị táo bón cho người già phải được thực hiện cẩn thận, đảm bảo phù hợp với tình trạng sức khỏe của từng người. Ngoài thuốc điều trị táo bón cho người già, các mẹo chữa táo bón cho người già cũng giúp cải thiện đáng kể tình trạng bệnh.