Bệnh viêm dạ dày trào ngược dịch mật: Tất tần tật bạn cần biết

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật là căn bệnh có thể gây ra những cơn đau dạ dày kéo dài, cảm giác buồn nôn và khó chịu. Nếu bạn đang gặp phải những triệu chứng như nôn ra mật vàng hay đau bụng tái đi tái lại, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo trào ngược dịch mật dạ dày. Cùng DiLi Supplement khám phá nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả trong bài viết này.

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật là bệnh lý gì?

Dịch mật và công dụng của dịch mật là gì?

Dịch mật là một chất lỏng tiêu hóa được tiết ra từ gan và dự trữ trong túi mật. Dịch này có màu vàng hoặc xanh nhạt, hơi nhầy, với độ pH từ 7 đến 7,7, phù hợp để hỗ trợ tiêu hóa. Công dụng chính của dịch mật là phân giải chất béo thành các phân tử nhỏ hơn, giúp cơ thể hấp thu chất béo và các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K. Dịch mật đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa, đảm bảo cơ thể hấp thụ đủ dưỡng chất cần thiết.

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật là bệnh gì?

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật xảy ra khi dịch mật từ tá tràng trào ngược qua van môn vị lên dạ dày. Van môn vị thường hoạt động như một “cửa van” một chiều, ngăn không cho dịch mật quay ngược trở lại dạ dày. Tuy nhiên, khi van môn vị đóng không kín hoặc bị tổn thương, dịch mật trào ngược gây viêm nhiễm niêm mạc dạ dày. Đây là bệnh lý nguy hiểm, thường xuất hiện cùng hiện tượng trào ngược dạ dày thực quản, làm gia tăng nguy cơ loét dạ dày và các biến chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây trào ngược dịch mật dạ dày

Van môn vị giữa dạ dày và tá tràng không đóng hết

Van môn vị đóng vai trò điều tiết dòng chảy thức ăn từ dạ dày xuống tá tràng, đồng thời ngăn dịch mật quay ngược lại vào dạ dày. Khi van này không đóng kín, dịch mật có thể trào ngược lên, gây ra tình trạng dịch mật trào ngược dạ dày.

• Rối loạn chức năng van môn vị: Van môn vị yếu hoặc bị tổn thương khiến nó không thể hoạt động bình thường, dễ dẫn đến bệnh trào ngược dịch mật dạ dày.
• Tăng áp lực bụng: Các yếu tố như mang thai, béo phì, hoặc căng thẳng quá mức đều làm gia tăng áp lực lên dạ dày và van môn vị, khiến dịch mật dễ trào ngược.

Các bệnh lý về dạ dày hoặc đường tiêu hóa

Các vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng như viêm, loét dạ dày hoặc tá tràng đều có thể làm suy yếu cấu trúc bảo vệ của hệ tiêu hóa, gây nên tình trạng đau bao tử ói ra mật vàng.

• Viêm dạ dày: Tình trạng viêm nhiễm làm tổn thương niêm mạc dạ dày, làm suy yếu van môn vị. Người bệnh thường cảm thấy khó chịu kèm theo các triệu chứng như đau dạ dày nôn ra mật vàng.
• Loét dạ dày – tá tràng: Loét làm phá vỡ lớp bảo vệ niêm mạc, tạo điều kiện cho dịch mật trào ngược dạ dày lên thực quản, gây viêm và kích ứng.
• Ung thư dạ dày: Bệnh lý nghiêm trọng này làm thay đổi áp lực trong dạ dày, dẫn đến rối loạn dòng chảy của dịch mật và axit, gây ra triệu chứng của viêm dạ dày trào ngược dịch mật.

Phẫu thuật

Những can thiệp phẫu thuật hoặc tổn thương vùng bụng cũng có thể là nguyên nhân của bệnh trào ngược dịch mật dạ dày.

• Phẫu thuật cắt bỏ túi mật: Sau khi túi mật bị cắt, dịch mật không còn được điều tiết đúng cách, dễ dẫn đến trào ngược dịch mật dạ dày.
• Phẫu thuật đường tiêu hóa: Những thay đổi về cấu trúc trong quá trình phẫu thuật có thể làm suy giảm chức năng đóng mở của van môn vị.

Bệnh trào ngược dịch mật có nguy hiểm không?

Rất nhiều người bệnh thường đặt câu hỏi liệu bệnh trào ngược dịch mật có nguy hiểm không. Trên thực tế, tình trạng này có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn. Các triệu chứng của trào ngược dịch mật dạ dày không chỉ giới hạn ở hệ tiêu hóa mà còn ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể.

Đau dạ dày và thực quản

Sự trào ngược của dịch mật và axit dạ dày gây ra cảm giác đau rát, nóng bỏng tại vùng thực quản và dạ dày. Đây là một trong những triệu chứng phổ biến của viêm dạ dày trào ngược dịch mật, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu kéo dài.

Viêm thực quản và dạ dày

Khi dịch mật tiếp xúc với niêm mạc thực quản và dạ dày trong thời gian dài, nó làm tổn thương lớp bảo vệ tự nhiên của niêm mạc, gây ra hiện tượng viêm nhiễm nghiêm trọng. Tình trạng này không chỉ làm tăng đau đớn mà còn có thể dẫn đến loét niêm mạc.

Nguy cơ vô sinh ở nam giới

Viêm dạ dày trào ngược dạ dày dịch mật có thể tác động đến khả năng sinh sản của nam giới. Dịch mật trào ngược lên bàng quang có thể ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng, từ đó làm giảm khả năng thụ thai.

Nguy cơ ung thư thực quản

Tình trạng trào ngược liên tục khiến niêm mạc thực quản bị viêm mạn tính, có thể tiến triển thành viêm thực quản Barrett, một dạng tổn thương tiền ung thư. Nếu không được điều trị, nguy cơ mắc ung thư thực quản sẽ tăng cao.

Rối loạn giấc ngủ

Người bệnh thường cảm thấy khó chịu, đau rát nhiều hơn khi nằm, đặc biệt là vào ban đêm. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ, làm người bệnh khó ngủ hoặc ngủ không sâu, dẫn đến mệt mỏi kéo dài.

Viêm phế quản và viêm phổi

Khi dịch mật trào ngược lên thực quản, nó có thể đi vào đường hô hấp, gây kích ứng và viêm nhiễm niêm mạc phế quản và phổi. Đây là một biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hệ hô hấp của người bệnh.

Vấn đề tim mạch

Tình trạng viêm dạ dày trào ngược dịch mật kéo dài có thể gián tiếp gây ảnh hưởng đến hệ tim mạch. Một số nghiên cứu cho thấy người mắc bệnh này dễ bị tăng huyết áp, mắc các bệnh về tim hoặc thậm chí gặp nguy cơ đột quỵ cao hơn.

Dấu hiệu và triệu chứng trào ngược dịch mật dạ dày

Nhận biết sớm triệu chứng trào ngược dịch mật dạ dày giúp người bệnh có cơ hội điều trị hiệu quả hơn. Một số dấu hiệu trào ngược dịch mật thường gặp bao gồm:

• Đau bụng vùng thượng vị: Đây là dấu hiệu điển hình nhất của viêm dạ dày trào ngược dịch mật. Người bệnh thường cảm nhận cơn đau âm ỉ, nóng rát vùng bụng trên, đặc biệt sau khi ăn.
• Nôn ra dịch vàng hoặc xanh: Hiện tượng đau dạ dày nôn ra mật vàng thường xuất hiện khi niêm mạc dạ dày bị kích thích nghiêm trọng bởi dịch mật.
• Ợ nóng và khó tiêu: Người bệnh thường gặp dấu hiệu trào ngược dịch mật cảm giác nóng rát từ dạ dày lan lên thực quản, kèm theo đầy hơi và khó tiêu.
• Buồn nôn liên tục: Sự hiện diện của dịch mật trong dạ dày gây ra cảm giác buồn nôn kéo dài, đặc biệt sau khi ăn hoặc khi dạ dày trống rỗng.
• Khó chịu ở cổ họng và thực quản: Dịch mật trào ngược dạ dày có thể làm tổn thương thực quản, gây ra cảm giác đau rát hoặc khàn tiếng.

Những triệu chứng viêm dạ dày trào ngược dịch mật này thường kéo dài, tái phát nhiều lần, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.

Chẩn đoán trào ngược dịch mật dạ dày

• Nội soi dạ dày: Phương pháp nội soi cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày và thực quản để xác định tổn thương do dịch mật.
• Kiểm tra pH dạ dày: Phép đo này giúp xác định độ axit và kiềm trong dạ dày, từ đó phát hiện sự hiện diện của dịch mật.
• Xét nghiệm dịch dạ dày: Mẫu dịch dạ dày được lấy và phân tích để tìm dấu vết của dịch mật, khẳng định chẩn đoán trào ngược dịch mật là bệnh gì.

Điều trị trào ngược dạ dày dịch mật

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật nên uống gì?

• Uống nước lọc ấm để làm dịu niêm mạc dạ dày.
• Nước ép lô hội hoặc nước mật ong pha ấm giúp giảm triệu chứng.
• Tránh uống các loại nước có tính axit như nước chanh hoặc cam.

Thuốc trào ngược dịch mật

• Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Giảm tác động ăn mòn của dịch mật khi bị trào ngược dạ dày nôn ra dịch vàng.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Làm giảm lượng axit trong dạ dày, giúp bảo vệ niêm mạc.
• axit Ursodeoxycholic: Hỗ trợ làm giảm triệu chứng trào ngược dịch mật triệu chứng bằng cách giảm độc tính của dịch mật.

Phẫu thuật viêm dạ dày trào ngược dịch mật

Phẫu thuật chuyển hướng Roux-en-Y là phương pháp phổ biến trong trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với điều trị viêm dạ dày trào ngược dịch mật nội khoa. Phẫu thuật này giúp ngăn dịch mật trào ngược vào dạ dày, cải thiện tình trạng trào dịch mật dạ dày một cách hiệu quả.

Phòng ngừa đau dạ dày nôn ra mật vàng

Để tránh bệnh lý viêm dạ dày trào ngược dịch mật, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Ăn uống khoa học: Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no và không ăn trước khi ngủ.
• Hạn chế đồ ăn gây kích thích: Tránh xa thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, gia vị cay nóng và đồ uống có cồn.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Béo phì làm tăng áp lực lên dạ dày, dễ gây trào ngược.
• Thư giãn tinh thần: Căng thẳng kéo dài làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa và trào ngược dịch mật dạ dày.

Tổng kết

Viêm dạ dày trào ngược dịch mật là một bệnh lý nguy hiểm, cần được nhận biết và điều trị sớm. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị như sử dụng thuốc trào ngược dịch mật hoặc thay đổi lối sống sẽ giúp người bệnh cải thiện tình trạng và ngăn ngừa biến chứng. Hãy lắng nghe cơ thể bạn, nếu xuất hiện các triệu chứng như trào ngược dạ dày nôn ra dịch vàng hoặc đau bao tử ói ra mật vàng, cần đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách.